. અમદાવાદ શહેરના વારસાનાં પ્રતીકો પર જાળાં બાઝી રહ્યાં છે. ‘હેરિટેજ’ વિશે વિદેશીઓ અને વિદેશી સંસ્થાઓનો રસ ફૂટતો રહે છે; તે ‘ઇમ્પોર્ટેડ’ રસ અમદાવાદીને, ગુજરાતીને, સરકારી સંસ્થાઓને ક્યારેક ‘વોક’ કરાવવા ય લાગે છે. પણ વળી ઠેરના ઠેર! પિત્ઝા ખાતાં ખાતાં અમદાવાદી ઇટલી અને પિઝાના ઢળતા મિનારાની વાતો તો કરી શકે છે, પણ સામે ઊભેલા ઝૂલતા… Continue reading અમદાવાદના ઝૂલતા મિનારા
. નાની ઉંમરની બહુ જ ધૂંધળી યાદ છે. વર્ષ હશે લગભગ 1960ની આસપાસ. અમદાવાદ એરોડ્રોમ – વિમાનઘર – ની અમારી પહેલી મુલાકાત. હા, તે સમયે હજી એરપોર્ટ નામ નહોતું મળ્યું. બાળકને મન વિમાન – એરોપ્લેનની કેટલી મોટી નવાઈ હોય! એરોડ્રોમ પર ઊભેલા એરોપ્લેનને પ્રથમ વખત અંદર જોઇને જોયું. આતંકવાદના જમાનામાં આજે આ વાત કોઈ… Continue reading અમદાવાદનું એરોડ્રોમ
. બાળપણના એ દિવસો. અમદાવાદમાં અમારો સ્ટેડિયમ એરિયા નવોસવો વિકાસ પંથે હતો. તાજો બનેલો સ્ટેડિયમ રોડ. ડામર રસ્તાની બે તરફના રોપાઓ વૃક્ષ-અવતાર ધારણ કરી રહ્યા હતા. મ્યુનિસિપાલિટી સંચાલિત એ એમ ટી એસની લાલ બસ અમારી સોસાયટી પાસે સ્ટેડિયમ રોડ પર દોડતી થઈ હતી. સરદાર પટેલ કોલોનીથી લાલ દરવાજાનો ‘14 બી’ નંબરનો એ નવો રૂટ. ‘લેલેન્ડ’… Continue reading અમદાવાદમાં મોટર બસ અને બળદગાડું
. * મામાનું ઘર કેટલે? પ્રશ્નનો જવાબ અમારા માટે તદ્દન સરળ હતો. મારા મામાનું ઘર અમારા સ્ટેડિયમ એરિયામાં, માંડ દસેક મિનિટના રસ્તે. મામાને ઘરથી ત્રણેક કિમી છેટું ગુજરાત યુનિવર્સિટી ટાવર દેખાતું. ત્યારે ફ્લેટસના જંગલો હજી નહોતાં ને! મોસાળમાં સંયુક્ત કુટુંબ હતું. નાનીજીની છત્રછાયામાં મોટા મામા અને નાના મામા બેઉનાં કુટુંબો દાયકાઓ સુધી સાથે રહ્યાં. અમારા… Continue reading મામાનું ઘર કેટલે?
** અમદાવાદના અમારા બાળપણનું એક ખોવાયેલું દ્રશ્ય લારીવાળા બાયોસ્કોપનું છે. સાચું પૂછો તો, સિનેમાની મઝા માણ્યાનો આછો એહસાસ ત્યારે થતો જ્યારે લારીવાળા “બાયોસ્કોપવાળા ફરતા સિનેમાગૃહ”માં ફિલ્મ જોવા મળતી. છએક મહિને એકાદ વખત સોસાયટી ગુંજી ઊઠતી- “હસતા હુઆ નૂરાની ચહેરા… કાલી ઝુલ્ફેં રંગ સુનહરા …” ઘસાયેલા કર્કશ અવાજમાં રેકર્ડ પર ગીત સંભળાય કે સમજવાનું ફરતી લારીમાં… Continue reading અમદાવાદનું “ફરતું સિનેમાગૃહ”
* અમદાવાદની ગલી-શેરીઓમાં આજે તેમને શોધું છું. નથી દેખાતાં બાયોસ્કોપ, નથી દેખાતી ફિલ્મની લારી. “બાયોસ્કોપવાળા ફરતા સિનેમાગૃહ”ની લારીની વાત ફરી કરીશું. આજે યાદ કરીએ બાયોસ્કોપને. સાડા ચાર દાયકા ઉપરનો સમય. લગભગ પાંચ દાયકા સમજો ને! નવા રૂપરંગ સજતું અમદાવાદ. નવા વિકસતા પરા – નવરંગપુરા – સ્ટેડિયમ વિસ્તારના ખોળે બાળપણ. ત્યારે થિયેટર – સિનેમા ગૃહ માત્ર… Continue reading અમદાવાદ, ફિલ્મ-સિનેમા અને બાયોસ્કોપ
. અમારા સ્ટેડિયમ વિસ્તારને મ્યુનિસિપાલિટીની બસ સેવાનો લાભ જલદી મળી ગયો હતો. લાલ દરવાજા જવા માટે બસ નંબર “14બી” અને સ્ટેશન માટે 22. અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનની બસ એવા “એ એમ ટી એસ”ની બસોને સૌ કોઈ “લાલ બસ” તરીકે ઓળખતા. લાલ બસ પર પાછળ તથા સાઇડમાં એડવર્ટાઇઝમેન્ટસ – જાહેરાતો રહેતી. અમને લાલ બસ પરની જાહેરાતો જોવામાં… Continue reading બાળપણમાં જોયેલી જાહેરાતો
. ઘણી વાર વિદ્યાર્થીઓ કહે છે: આપ આપના બાળપણના યુગની ઊજળી તસ્વીર રજૂ કરો છો. અમારા વર્તમાન સમયની ઊણપો વર્ણવો છો. છતાં આપના સમયમાં પણ કોઈક કમી હશે . આજની કોઈ બાબતો એવી પણ હશે જે તમે નહીં માણી શક્યા હો … દોસ્તો! દરેક યુગની પોતપોતાની પોઝિટિવ-નેગેટિવ – હકારાત્મક-નકારાત્મક – બાજુઓ હોય છે. વર્તમાનને કોસવાનો… Continue reading રંગવિહોણું બાળપણ
. બાળપણની સાંજનાં દ્રશ્યો આંખે તરવરે છે. સંધ્યા સમય થતાં ઘણી વાર અમે સ્ટેડિયમ રોડ પર ફરવા નીકળતાં (ઈવનિંગ વોક!). ગણીગાંઠી પીળી બત્તીઓ નીચે સૂતેલો અંધારો – અજવાળિયો રોડ. ભાગ્યે જ ખડખડતી કોઈ ટ્રક કે બસ. નસીબવંતાની કોઈક મોટરકાર. જવલ્લે દેખાતાં દ્વિચક્રી વાહન. પણ સારી એવી સંખ્યામાં સાયકલ. સરકાર પણ સાયકલ સવારો પર એવી “મહેરબાન”… Continue reading સાયકલ-સવારી: વિચિત્ર કાયદા
. બાળપણની એક મધુર સ્મૃતિ લૉ ગાર્ડનની છે. તે જમાનામાં અમદાવાદમાં લૉ ગાર્ડન બાળકો માટે સ્વર્ગ સમાન હતું. ત્રણ- ચાર મહિને એકાદ વાર શનિવારે કે રવિવારે સાંજે લૉ ગાર્ડન જવાનું. ઘેરથી ચાલતાં જ જઈએ. વીસેક મિનિટમાં દોડતાં-કૂદતાં પહોંચી જઈએ. ત્યારે સીજી રોડ પર શોપિંગ કોમ્પ્લેક્સનાં આક્રમણ (અને અતિક્રમણ !!!) નહોતાં થયાં નવરંગપુરાનું મ્યુનિસિપલ માર્કેટ તો… Continue reading અમદાવાદનું લૉ ગાર્ડન
અનુભવિકા 